Αστική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών

Κατ’ αρχάς να διευκρινίσουμε ότι διαφορετική νομική μορφή έχει η αστική εταιρεία (άρθρα 741-784 του ΑΚ) από τον σύλλογο – σωματείο (άρθρα 78 -107 του ΑΚ) ανεξάρτητα αν ο σκοπός και των δύο, μπορεί να είναι μη κερδοσκοπικός.

Αναφορικά με την φορολόγηση εισοδήματος νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σχετική είναι η Πολ. 1044/2015 βάσει του άρθρου 45, του ΚΦΕ. Σύμφωνα με τις ερμηνευτικές οδηγίες της εν λόγω απόφασης οι αστικές εταιρείες κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα (άρθρο 741 ΑΚ), είναι υποκείμενα του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, σύμφωνα με την περ. ε΄ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013, και επομένως, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές οι αστικές εταιρείες, αδιάφορα αν έχουν σκοπό κερδοσκοπικό ή μη κερδοσκοπικό, αποτελούν υποκείμενα του φόρου και υπάγονται σε φορολογία για τα εισοδήματά τους που προκύπτουν είτε στη Ελλάδα είτε στην αλλοδαπή.

Περαιτέρω στην Πολ. 1059/2015 ορίζεται ότι:  Όσον αφορά στις αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, ως ακαθάριστο εισόδημά τους, υποκείμενο σε φόρο, θεωρείται μόνο αυτό που προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα (π.χ. τέλεση δημόσιων θεαμάτων, έκδοση εφημερίδων, προβολή κινηματογραφικών ταινιών, ενοίκια, τόκοι καταθέσεων, κ.λπ.). Αντίθετα, οι συνδρομές και εγγραφές των μελών, καθώς και οι χορηγίες ή δωρεές προς αυτές, επειδή αποτελούν εισροές κεφαλαιουχικού χαρακτήρα, δηλαδή στερούνται τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος, δεν εμπίπτουν στην έννοια των ακαθάριστων εσόδων για να φορολογηθούν. Τέλος, τα ποσά των χορηγιών που τους παρέχονται για την τέλεση δραστηριοτήτων που εκτελούνται από τους υπόψη φορείς, μειώνουν το κόστος αυτών.

Όσον αφορά τη φορολογία του ΦΠΑ, παρέχεται απαλλαγή στις δραστηριότητες των νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εφόσον οι δραστηριότητες αυτές συνίστανται σε παραδόσεις αγαθών ή παροχή υπηρεσιών συναφών με τον αθλητισμό, τη σωματική αγωγή, καθώς και δραστηριοτήτων πολιτιστικής ή μορφωτικής φύσης, εφόσον δεν οδηγούν σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού.

Σχετικά με το τελευταίο επισημαίνεται ότι με την με “Αρ. πρωτ.: Δ14Β 1159517 ΕΞ 2014/2.12.2014 θέμα: Αίτημα για απαλλαγή από το Φ.Π.Α. Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας, που έχει σκοπό την προαγωγή του φιλοσοφικού συστήματος της γιόγκα” απάντησή της σε αίτημα φορολογουμένου η δ/νση έμμεσης φορολογίας του Υπ. Οικ. έκρινε, για περίπτωση παρεμφερή με τη δική σας, ότι “δεδομένου ότι ανά την επικράτεια, υπάρχουν πρόσωπα υπαγόμενα στο Φ.Π.Α., τα οποία παρέχουν υπηρεσίες ταυτόσημες αλλά και παρόμοιες με την Α.Μ.Κ.Ε. ……., η Υπηρεσία μας δεν θεωρεί (βάσει των στοιχείων που έχει στη διάθεσή της) ότι υπάρχει δυνατότητα απαλλαγής της ως άνω Α.Μ.Κ.Ε. από το Φ.Π.Α. δυνάμει της περίπτωσης ιε’ της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α”.  Κατόπιν των ανωτέρω και επειδή η απαλλαγή από τον ΦΠΑ δεν είναι δεδομένη, προτείνουμε να απευθύνετε σχετικό ερώτημα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. η οποία κρίνοντας επί τη βάσει των πραγματικών περιστατικών και των δραστηριοτήτων της Α.Μ.Κ.Ε. θα κρίνει κατά πόσο ισχύει ή όχι απαλλαγή ΦΠΑ.

Περαιτέρω και με βάση τα ανωτέρω, διαπιστώνεται ότι οι δωρεές και συνδρομές μελών της αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικής δεν υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος και μειώνουν το κόστος των δραστηριοτήτων του ΝΠ εφόσον χορηγούνται για το σκοπό αυτό. Ωστόσο, στην περίπτωση που η αστική εταιρεία πραγματοποιεί εμπορικές πράξεις μέσω της τέλεσης δημοσίων θεαμάτων ή της έκδοσης εφημερίδων κ.λπ. το εισόδημα που αποκτάται από τις δραστηριότητες αυτές φορολογείται ως κέρδος από επιχειρήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 58, του ΚΦΕ. Περαιτέρω, τα έσοδα από τις εν λόγω επιχειρηματικές δραστηριότητες υπάγονται σε ΦΠΑ, καθώς η απαλλαγή αυτών από τον φόρο οδηγεί σε στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η δε απαλλαγή των μελών της αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ διατηρείται μόνο εφόσον σύμφωνα με τον κανονισμό ασφάλισης του οργανισμού, ο σκοπός των ΝΠ αυτών παραμένει μη κερδοσκοπικός. Διαφορετικά, υπόχρεα σε ασφάλιση στον ΟΑΕΕ είναι τα μέλη ή μέτοχοι Οργανισμών, Κοινοπραξιών ή κάθε μορφής Εταιριών, πλην των Ανωνύμων, των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα, για την οποία τα ασκούντα αυτήν πρόσωπα υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. (βλ.www.oaee.gr).

Επομένως, εφόσον λόγω της εμπορικής της δραστηριότητας μία αστική εταιρεία έχει εκτραπεί του καταστατικού σκοπού της (μη κερδοσκοπικός) ενδέχεται τα μέλη αυτής να υπαχθούν στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ.