Ομόρρυθμη Εταιρεία (ΟΕ), κατέχει βιοτεχνικό ακίνητο και πρόκειται να μετατραπεί σε ΙΚΕ.
α) Θα τηρήσει διπλογραφικά βιβλία από την ημέρα μετατροπής;
β) Θα πληρώσει φόρο μεταβίβασης για το ακίνητο καθώς και αμοιβή για την καταχώριση στο υποθηκοφυλακείο (κτηματολόγιο);
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Η δυνατότητα μετατροπής Ο.Ε. σε Ι.Κ.Ε. προβλέπεται στην παρ.1, του άρθρου 107 του Ν 4072/2012 σύμφωνα με το οποίο «εταιρεία άλλης μορφής μπορεί να μετατραπεί σε ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία με απόφαση των εταίρων ή των μετόχων, που λαμβάνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο για την περίπτωση λύσης της συγκεκριμένης εταιρικής μορφής». Επισημαίνεται σχετικά ότι:
Εάν εταίροι της εταιρείας πρόκειται να λάβουν μερίδια που αντιστοιχούν σε εξωκεφαλαιακές ή εγγυητικές εισφορές, απαιτείται η συναίνεση τούτων. Η καταχώριση της μετατροπής στο Γ.Ε.ΜΗ. γίνεται από την Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν 3419/2005. Η απόφαση για μετατροπή με το καταστατικό της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας καταχωρίζονται στο Γ.Ε.ΜΗ., τα αποτελέσματα όμως της μετατροπής δεν επέρχονται, αν μέσα σε προθεσμία ενός (1) μήνα από την καταχώριση δανειστής ή δανειστές της εταιρείας προβάλουν έγγραφες αντιρρήσεις για τη μετατροπή. Με τη συντέλεση της μετατροπής, η μετατρεπόμενη εταιρεία συνεχίζεται με τη μορφή της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας. Η νομική προσωπικότητα συνεχίζεται και οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται στο όνομα της εταιρείας υπό τη νέα της μορφή, χωρίς να επέρχεται διακοπή της δίκης. Οι διοικητικές άδειες που είχαν εκδοθεί υπέρ της μετατρεπόμενης εταιρείας συνεχίζουν να υφίστανται. Οι ομόρρυθμοι εταίροι της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας, η οποία μετατράπηκε σε ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, εξακολουθούν να ευθύνονται επί πέντε (5) έτη μετά τη μετατροπή, εις ολόκληρον και απεριόριστα για τις εταιρικές υποχρεώσεις που γεννήθηκαν μέχρι την καταχώριση της μετατροπής στο Γ.Ε.ΜΗ., εκτός αν οι δανειστές της εταιρείας συγκατατέθηκαν εγγράφως στη μετατροπή της εταιρείας.
Όσον αφορά το θέμα του ακινήτου και δεδομένου ότι όπως ήδη επισημάνθηκε με τη μετατροπή δεν ιδρύεται καινούργιο πρόσωπο στο οποίο εισφέρεται το ακίνητο, αλλά η ήδη υφιστάμενη εταιρεία συνεχίζει την λειτουργία της με νέα νομική μορφή (διατηρώντας τον ίδιο ΑΦΜ), δεν απαιτείται μεταβίβαση αυτού.
Ως προς το θέμα των βιβλίων της εταιρείας, δεδομένου ότι οι ΙΚΕ τηρούν υποχρεωτικά διπλογραφικά βιβλία, ανεξαρτήτως μεγέθους, εξυπακούεται ότι από το χρονικό σημείο της μετατροπής και μετά θα πρέπει να τηρούνται διπλογραφικά βιβλία.
Για το σκοπό αυτό απαιτείται η σύνταξη απογραφής έναρξης κατά την ημερομηνία της μετατροπής. Σε σχέση με το θέμα αυτό έχουν δοθεί οδηγίες με την ΠΟΛ.1262/2013. Συνοπτικά επισημαίνουμε τα εξής ζητήματα στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή:
Η σύνταξη απογραφής κατά το χρόνο μετατροπής, η εξαγωγή λογιστικού αποτελέσματος της μετατρεπόμενης εταιρείας και η μεταφορά του στα βιβλία της προερχόμενης από τη μετατροπή εταιρείας, είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα. Η αποτίμηση (επιμέτρηση) των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων δεν απαιτείται να γίνει από την επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/1920 κατά τη διαδικασία μετατροπής άλλης εταιρικής μορφής σε ΙΚΕ, με τις διατάξεις του άρθρου 107 του Ν 4072/2012. Μπορεί δηλαδή να γίνει από την ίδια την εταιρεία. Περαιτέρω με την εν λόγω ΠΟΛ έγινε δεκτό ότι στις ανωτέρω περιπτώσεις μετατροπών κατά τις οποίες δεν διενεργείται εκτίμηση από την επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/1920, δεν προκύπτει υπεραξία για τη μετατρεπόμενη εταιρεία. Σε περίπτωση πάντως που διενεργηθεί εκτίμηση από την επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/1920, η υπεραξία φορολογείται με τις γενικές διατάξεις, εκτός εάν κατά τη μετατροπή γίνεται παράλληλη χρήση των διατάξεων των αναπτυξιακών νομοθετημάτων, με τις προϋποθέσεις που ορίζονται αμέσως κατωτέρω. Σε σχέση με το θέμα αυτό προβλέπεται η δυνατότητα, εφόσον η εταιρεία το επιθυμεί, οι διατάξεις του ΝΔ 1297/1972 ή του Ν 2166/1993 να εφαρμοστούν παράλληλα με τις διατάξεις των άρθρων 106 και 107 του Ν 4072/2012, εφόσον πληρούνται οι ειδικές προϋποθέσεις που θέτουν οι αναπτυξιακοί νόμοι (π.χ. ελάχιστο όριο κεφαλαίου, κλπ.), μόνο στις περιπτώσεις μετατροπής σε εταιρείες «ισοδύναμου» ή «ανώτερου» νομικού τύπου, όπως συμβαίνει στην περίπτωσή σας. Ωστόσο αν η διαδικασία μετατροπής γίνεται με την παράλληλη χρήση των διατάξεων αναπτυξιακού νόμου (ενδεικτικά, ΝΔ 1297/1972, Ν 2166/1993), όσον αφορά στην αποτίμηση της αξίας ή την διαπίστωση της λογιστικής αξίας της μετατρεπόμενης σε ΙΚΕ εταιρείας, εφαρμόζονται οι ειδικές διατάξεις αυτών των νόμων. Ο ισολογισμός που θα συνταχθεί στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου από την προελθούσα από τη μετατροπή εταιρεία (ΙΚΕ) θα περιλαμβάνει το αποτέλεσμα των πράξεων που διενεργήθηκαν τόσο από την μετατραπείσα (ΟΕ) όσο και από την προελθούσα από τη μετατροπή εταιρεία (ΙΚΕ) και η φορολογία του συνολικού εισοδήματος θα γίνει στο όνομα της προελθούσας από τη μετατροπή εταιρείας (ΙΚΕ) στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου με τη δήλωση φόρου εισοδήματος που θα υποβάλει αυτή. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά με την ΠΟΛ.1083/15.6.2009 εγκύκλιο και στην περίπτωση μετατροπής προσωπικής εταιρείας η οποία τηρεί απλογραφικά βιβλία και τα αποτελέσματά της προσδιορίζονται λογιστικά. Στην περίπτωση αυτή, είναι απαραίτητη όπως ήδη αναφέραμε η σύνταξη απογραφής κατά το χρόνο μετατροπής, η εξαγωγή λογιστικού αποτελέσματος της μετατρεπόμενης εταιρείας και η μεταφορά του στα βιβλία της προερχόμενης από τη μετατροπή εταιρείας.