Φορολογία εισοδημάτων από παροχή υπηρεσιών μέσω ΙΚΕ

Αρθρο της Τατιάνας Ψαριανού, αντιπροέδρου της εταιρείας Γραφείο Ψαριανού Α.Ε. 

Θα αναφερθούμε στις διατάξεις που αφορούν τη φορολόγηση των εισοδημάτων από Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ) και, ειδικά, από παροχή υπηρεσιών ελευθέρων επαγγελματιών που παρέχονται μέσω των εταιρειών αυτών.

Το συγκεκριμένο θέμα είναι σημαντικό, συναντάται συχνά και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, προκειμένου η εφαρμογή των σχετικών φορολογικών διατάξεων που αφορά τα εισοδήματα αυτά, όχι μόνο να είναι προς όφελος των φορολογουμένων, αλλά και να αποφευχθούν οι άσκοπες περιπέτειες με τις φορολογικές Αρχές.

Παρακάτω παραθέτουμε τις σχετικές φορολογικές διατάξεις για τις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ).

ΜΕ ΤΟ Ν.4072/2012 εισήχθη στο εμπορικό πεδίο η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία. Πρόκειται για μια εμπορική εταιρεία, όπου για τη σύστασή της απαιτείται εταιρικό κεφάλαιο τουλάχιστον ένα (1) ευρώ.

Επίσης, προβλέπονται, πέρα από τις χρηματικές καταβολές, και εγγυητικές ή εξωκεφαλαιακές εισφορές που αντιστοιχούν σε στοιχεία μη υποκείμενα σε αποτίμηση -τα οποία συναντώνται συνήθως σε προσωπικές εταιρείες-, όπως π. χ. η παροχή εργασίας από έναν εταίρο.

ΣΤΗΝ ΠΑΡ.1, του άρθρου 78, του Ν.4072/2012, ορίζεται ότι «Οι “εξωκεφαλαιακές εισφορές” συνίστανται σε παροχές που δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κεφαλαιακής εισφοράς, όπως απαιτήσεις που προκύπτουν από ανάληψη υποχρέωσης εκτέλεσης εργασιών ή παροχής υπηρεσιών. Οι παροχές αυτές πρέπει να εξειδικεύονται στο καταστατικό και εκτελούνται για ορισμένο ή αόριστο χρόνο».

ΣΥΜΦΩΝΑ με την παράγραφο παρ.2, του άρθρου 78, του Ν. 4072/2012 και τις διευκρινίσεις που δόθηκαν με την ΠΟΛ. 2099/2020, δεν υπάρχει αντικειμενικός προσδιορισμός αποτίμησης της αξίας της εξωκεφαλαιακής εισφοράς, αλλά αυτή αποτιμάται ελεύθερα από τους εταίρους. Η φύση, οι όροι και η διάρκεια των παροχών που αποτελούν αντικείμενο εξωκεφαλαιακών εισφορών συμφωνούνται αμοιβαία μεταξύ των εταίρων και αποτυπώνονται στο καταστατικό, καθώς βάσει αυτών θα προσδιοριστεί και η διανομή των κερδών.

ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ, στην ΠΟΛ.2099/2020 αναφέρεται ότι, βάσει της παρ.1, του άρθρου 94, του Ν.4072/12, «δύναται ένας εταίρος ΙΚΕ να μην εισφέρει κεφάλαιο, αλλά αναλαμβάνει την υποχρέωση να παρέχει εργασία προκειμένου να λάβει εταιρικά μερίδια της ΙΚΕ που συμμετέχει και να αποκτήσει και δικαίωμα συμμετοχής στα εταιρικά κέρδη.

Αν για την παροχή υπηρεσιών ή εργασίας ή έργου που αποτελεί αντικείμενο εξωκεφαλαιακής εισφοράς ο εταίρος λάμβανε αμοιβή, θα ήταν σαν να επιστρεφόταν σε αυτόν η αξία της εξωκεφαλαιακής εισφοράς του.

Συνεπώς, ο εταίρος της ΙΚΕ που παρέχει εξωκεφαλαιακή εισφορά δεν λαμβάνει αμοιβή, αλλά, όπως και στις προσωπικές εταιρείες, το αντάλλαγμα για την εργασία που προσφέρει στην εταιρεία είναι το δικαίωμα συμμετοχής του σε αυτή και η προσδοκία του για τη δημιουργία και την αποκομιδή κερδών.

Δημιουργείται δηλαδή σχέση εταιρική κι όχι σχέση εξαρτημένης εργασίας, η οποία θα μπορούσε να δικαιολογήσει μισθό».

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ εγκύκλιο σημειώνεται ότι «… για την παροχή εργασίας η οποία συνιστά εξωκεφαλαιακή εισφορά εταίρων Ι.Κ.Ε., δεν τίθεται ζήτημα δημιουργίας φορολογητέου εισοδήματος και το μόνο εισόδημα που αποκτούν οι εταίροι αυτοί είναι αυτό που προέρχεται = από την διανομή κερδών…

Τέλος, διευκρινίζεται ότι η εξωκεφαλαιακή εισφορά εταίρου Ι.Κ.Ε. δεν συνιστά δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και δεν προσμετράται στις δαπάνες της περίπτωσης β’ του άρθρου 32 του Κ.Φ.Ε., καθόσον δεν πρόκειται για πραγματικά καταβαλλόμενο χρηματικό ποσό».

Η ΙΚΕ μπορεί να συσταθεί και από έναν μόνο εταίρο, οπότε είναι μονοπρόσωπη. Διοικείται από τον Διαχειριστή, ο οποίος ασφαλίζεται υποχρεωτικά στον ΕΦΚΑ (πρώην ΟΑΕΕ).

Επιπλέον τηρεί υποχρεωτικά Βιβλία Γ’ Κατηγορίας (Διπλογραφικά) και δημοσιεύει Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις.

ΤΑ ΚΑΘΑΡΑ Κέρδη των ΙΚΕ φορολογούνται με συντελεστή 22% και αυτά που απομένουν μετά  τους φόρους, με απόφαση της Συνέλευσης των Εταίρων, είτε παραμένουν στα Ίδια Κεφάλαια της εταιρείας και μεταφέρονται σε επόμενες Χρήσεις ως Υπόλοιπο Κερδών εις Νέο, είτε όλα ή μέρος αυτών διανέμονται με παρακράτηση φόρου μερισμάτων 5% και εξάντληση της  φορολογικής υποχρέωσης των εταίρων.

ΕΠΙΣΗΣ, κάθε έτος, κατά την υποβολή της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Νομικών Προσώπων, πέρα από τον προαναφερόμενο Φόρο Εισοδήματος για τα Κέρδη του προηγούμενου έτους, υπολογίζεται και Προκαταβολή Φόρου του τρέχοντος έτους, η οποία ισούται με το 80% του Φόρου Εισοδήματος που προκύπτει από τη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος.

Το επόμενο έτος, με την υποβολή της νέας Δήλωσης, ο φόρος που θα προκύψει, θα συμψηφιστεί με τον φόρο που έχει ήδη προκαταβληθεί και θα πληρωθεί το υπόλοιπο ποσό του οφειλόμενου φόρου, πλέον της νέας Προκαταβολής Φόρου για το επόμενο έτος.

ΤΕΛΟΣ, να αναφέρουμε ότι κάθε έτος επιβάλλεται Τέλος Επιτηδεύματος ύψους 1.000,00 ευρώ.