ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΟΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΩΝ

Ειδικό καθεστώς φορολογίσης του περιθωρίου κέρδους  –  Παράδοση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων από μεταπωλητές μεταχειρισμένων

Α.Σύμφωνα με το άρθρο 46 Κώδικα ΦΠΑ:

“Μεταχειρισμένα αγαθά”, είναι τα κινητά ενσώματα αγαθά τα οποία δύνανται να επαναχρησιμοποιηθούν στην κατάσταση που βρίσκονται ή μετά από επισκευή και συντήρηση, εκτός των αντικειμένων καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας και εκτός των ευγενών μετάλλων ή πολύτιμων λίθων» .Δεν θεωρούνται μεταχειρισμένα τα καινούργια αγαθά δηλαδή τα αγαθά τα οποία δεν έχουν χρησιμοποιηθεί (π.χ. καινούργιο αυτοκίνητο το οποίο δεν έχει διανύσει 6 χιλιάδες χιλιόμετρα ούτε έχουν παρέλθει 6 μήνες από την πρώτη θέση του σε κυκλοφορία) ή οποιοδήποτε άλλο αγαθό, το οποίο δεν έχει χρησιμοποιηθεί και δεν έχει επιβαρυνθεί με φορο τελικής κατανάλωσης,

‘‘Υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής”, είναι ο υποκείμενος στο φόρο ο οποίος στα πλαίσια άσκησης της οικονομικής του δραστηριότητας εισάγει, αγοράζει ή διαθέτει για τις ανάγκες της επιχείρησής του, με σκοπο τη μεταπώλησή τους, μεταχειρισμένα αγαθά ή και αντικείμενα καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας, είτε ενεργεί για ίδιο λογαριασμό είτε για λογαριασμό τρίτου.

Στο ειδικό καθεστώς φορολογίας του περιθωρίου κέρδους  υπάγεται και η παράδοση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων από μεταπωλητές μεταχειρισμένων που απέκτησαν αυτά από :

• Πρόσωπα μη υποκείμενα στο φόρο (πχ. ιδιώτες, Δημόσιο κλπ),
• Πρόσωπα υποκείμενα στο φόρο για τα οποία τα μεταχειρισμένα αποτελούσαν αγαθά επένδυσης (πάγια),
• Είχαν αποκτήσει αυτά από μεταπωλητή που υπαγόταν στο ειδικό καθεστώς του περιθωρίου κέρδους.

Η εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος  δεν είναι υποχρεωτική για τον υποκείμενο στο φόρο μεταπωλητή.
Εφόσον όμως έχει τις προϋποθέσεις και θέλει να το εφαρμόσει, υποχρεούται να το δηλώσει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., υποβάλλοντας ανάλογα δήλωση έναρξης εργασιών ή μεταβολών – μετάταξης, πριν την πραγματοποίηση οποιασδήποτε πράξη.

Α1. Απόκτηση μεταχειρισμένων από το εσωτερικό της χώρας μας.

Η απόκτηση μπορεί να γίνει :

1) από ιδιώτες. Τιμολόγιο αγοράς, εκδίδει ο μεταπωλητής  στο οποίο θα αναγράφεται «παράδοση με το καθεστώς του άρθρου 45 –  Φ.Π.Α. μη εκπιπτόμενος»,

2) από επιτηδευματίες για τα οποία τα μεταχειρισμένα ήταν πάγια καθώς και από μεταπωλητές του καθεστώτος περιθωρίου κέρδους. Τιμολόγιο πώλησης από τον μεταπωλητή με αναγραφή
«παράδοση με το καθεστώς του άρθρου 45  Φ.Π.Α. μη εκπιπτόμενος».

Και στις δύο ανωτέρω περιπτώσεις απαιτείται  “Βεβαίωση – Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/1986” του προμηθευτή του υποκείμενου στο φόρο μεταπωλητή κατά τη στιγμή της παράδοσης του αγαθού με την  οποία ο προμηθευτής βεβαιώνει την ιδιότητά του (ιδιώτης, Ν.Π.Δ.Δ., μικρή επιχείρηση κ.λπ.) και δηλώνει ότι, για το παραδιδόμενο στον υποκείμενο στο φόρο μεταπωλητή αγαθό, δεν έχει τύχει απαλλαγής από Φ.Π.Α. ή δεν έχει εκπέσει ή δεν του έχει επιστραφεί ο Φ.Π.Α. κατά την αγορά του αγαθού, την ενδοκοινοτική του απόκτηση ή την εισαγωγή του. Σε περίπτωση κατά την οποία το παραδιδόμενο αγαθό εξατομικεύεται με αριθμούς ή άλλα στοιχεία, τα εν λόγω στοιχεία πρέπει να αναφέρονται στη βεβαίωση – υπεύθυνη δήλωση (π.χ. αριθμός κυκλοφορίας, κινητήρα και πλαισίου του μεταχειρισμένου αυτοκινήτου, ή άλλου μεταφορικού μέσου).

Α2. Απόκτηση μεταχειρισμένων από χώρα της Ε.Ε.

Ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής της Ελλάδας που αγοράζει από μεταπωλητή άλλου κράτους μέλους, πρέπει να ζητεί από το πρόσωπο αυτό να αναγράφει στο σχετικό τιμολόγιο που του εκδίδει ότι κατά την παράδοση του αγαθού σ’ αυτόν, εφάρμοσε το καθεστώς του περιθωρίου κέρδους και να μην αναγράφει το Φ.Π.Α. ξεχωριστά στο τιμολόγιο αυτό. Σε περίπτωση κατά την οποία σε κάποιο κράτος μέλος δεν προβλέπεται η έκδοση συγκεκριμένου δικαιολογητικού στοιχείου, ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής της Ελλάδας θα ζητά από τον αλλοδαπό προμηθευτή του ανάλογη βεβαίωση-υπεύθυνη δήλωση με αυτή που προαναφέρθηκε παραπάνω και θα εκδίδει παράλληλα και το τιμολόγιο αγοράς, Οι ενδείξεις που πρέπει να αναγράφονται στο τιμολόγιο του προμηθευτή ΕΕ για την υπαγωγή στο ειδικό καθεστώς του άρθρου 45 Κ.ΦΠΑ ορίζονται με την Εγκύκλιο  ΔΕΦΚΦ Δ 1011665 ΕΞ 2016.

Προσοχή : Τα τιμολόγια μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που εκδίδονται προς υποκείμενη στο φόρο ελληνική επιχείρηση, στα οποία δεν υπάρχει ειδική ένδειξη για το περιθώριο κέρδους, φορολογούνται ως ενδοκοινοτικές συναλλαγές και ο Φ.Π.Α. καταβάλλεται στη χώρα μας.

Β.Eιδικό βιβλίο μεταπωλητή μεταχειρισμένων. Με το άρθρο 45 Κώδικα ΦΠΑ ορίζεται ότι :

Ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής, που εφαρμόζει το ειδικό καθεστώς του άρθρου αυτού, υποχρεούται:
Να τηρεί ειδικό βιβλίο, στο οποίο να καταχωρεί την ημερομηνία, το είδος του παραστατικού, το είδος, την ποσότητα και την αξία, κατά την απόκτηση και κατά την πώληση των αγαθών για παραδόσεις αγαθών που φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του περιθωρίου κέρδους. Σε περίπτωση συγκεντρωτικών αγορών ή πωλήσεων, υποχρεούται να επιμερίζει την αξία των αγαθών, στο βαθμό που κρίνεται απαραίτητο, για τον προσδιορισμό του περιθωρίου κέρδους εκάστης παράδοσης.
Το βιβλίο αυτό είναι αθεώρητο.(ΠΟΛ.1217/2017).
Ενημερώνεται άμεσα μετά από κάθε απόκτηση μεταχειρισμένου που υπάγεται στο ειδικό καθεστώς με την ημερομηνία ,τα στοιχεία του αυτοκινήτου (αριθμός πλαισίου, κυκλοφορίας), τα στοιχεία και το κόστος αγοράς. Αντίστοιχα σε κάθε πώληση μεταχειρισμένου ενημερώνεται με την ημερομηνία πώλησης ,τα στοιχεία και αξία πώλησης και σε ιδιαίτερες στήλες με το περιθώριο κέρδους και τον ΦΠΑ του περιθωρίου κέρδους.

Γ. Υπολογισμός φόρου- περιθώριο κέρδους. Στην παρ. 3 του άρθρου  45 κ. ΦΠΑ ορίζεται ότι :

Φορολογητέα αξία της παράδοσης αγαθών είναι το περιθώριο κέρδους που πραγματοποιεί ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής.

– Ως περιθώριο κέρδους λαμβάνεται η θετική διαφορά μεταξύ της τιμής πώλησης του αγαθού από τον υποκείμενο στον φόρο μεταπωλητή και της τιμής αγοράς του, μειωμένο με το φόρο προστιθέμενης αξίας που αναλογεί στη θετική αυτή διαφορά και ο οποίος εξευρίσκεται με τους κανόνες της εσωτερικής υφαίρεσης. Σε περίπτωση που η τιμή πώλησης του αγαθού είναι μικρότερη από την τιμή αγοράς του, η αρνητική αυτή διαφορά δεν μπορεί να συμψηφιστεί με τη θετική διαφορά που προκύπτει από άλλες παραδόσεις αγαθών, του υποκείμενου στο φόρο μεταπωλητή.

– Ως τιμή πώλησης λαμβάνεται, το σύνολο του αντιτίμου που έλαβε ή πρόκειται να λάβει ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής από τον αγοραστή, όπως αυτό προσδιορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 19 , περιλαμβανομένου και του φόρου προστιθέμενης αξίας.

– Ως τιμή αγοράς λαμβάνεται, το σύνολο του αντιτίμου που κατέβαλε ή θα καταβάλει ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής στον προμηθευτή του».

Δ. Παραδείγματα :

Δ1. Παράδειγμα Νο 1

• Έμπορος – μεταπωλητής του άρθρου 45  αγόρασε από ιδιώτη ΙΧ αυτοκίνητο επιβατικό αντί ευρώ 3.500 και το μεταπούλησε αντί 5.000 ευρώ.
• Το περιθώριο κέρδους είναι 5.000 – 3.500 = 1.500 ευρώ στο οποίο εμπεριέχεται ΦΠΑ : καθαρή αξία  (1.500/1,24) = 1209,68 και ΦΠΑ  1.209,68 Χ 24% = 209,32
  ο οποίος  θα περιληφθεί για απόδοση την οικεία φορολογική περίοδο αναγραφόμενος στον  κωδικό 303 και η φορολογητέα αξία των 1.209,68 στον κωδικό 333 της περιοδικής ΦΠΑ.
• Για την φορολογία εισοδήματος κέρδος είναι η αξία πώλησης μείον ο ΦΠΑ του περιθωρίου κέρδους και μείον το κόστος αγοράς του. Δηλαδή : 5.000 – 209,32 – 3.500 = 1.290,58 ευρώ.

Δ2. Παράδειγμα Νο 2

• Επιχείρηση εμπορίας μεταχειρισμένων αυτοκινήτων του άρθρου 45 ΦΠΑ αγόρασε από μεταπωλητή Ιταλίας μεταχειρισμένο αυτοκίνητο με το καθεστώς περιθωρίου κέρδους αντί ευρώ 9.000 και κατέβαλλε ειδικό φόρο- τέλος ταξινόμησης στο τελωνείο ευρώ 2.000, έξοδα μεταφοράς 500 ευρώ, στην Ελλάδα του έγινε επισκευή για ζημιά 200 ευρώ συν ΦΠΑ 24% ευρώ 48.
  
• Το αυτοκίνητο πουλήθηκε με το ειδικό καθεστώς περιθωρίου κέρδους αντί ευρώ 12.000.
  
• Περιθώριο κέρδους = αξία πώλησης 12.000 μείον αξία αγοράς 9.000 μείον τέλος ταξινόμησης  2.000 = 1.000.
  
• Φορολογητέα αξία  (1.000/1,24) = 806,45  και ΦΠΑ 24%   806,45 Χ 24% = 193,55
• Η αγορά του μεταχειρισμένου αυτοκινήτου με το ειδικό καθεστώς δεν αποτελεί ενδοκοινοτική απόκτηση.
• Τα έξοδα μεταφοράς είναι έξοδα ενδοκοινοτικά και θα περιληφθούν στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα.
• Τα έξοδα επισκευής είναι δαπάνες με δικαίωμα έκπτωσης και θα περιληφθούν στην περιοδική ΦΠΑ της οικείας περιόδου.
• Στην περιοδική ΦΠΑ αν δεν υπάρχουν άλλες συναλλαγές την εν λόγω περίοδο η επιχείρηση θα αποδώσει ΦΠΑ  193,55 – 48 = 145,55 ευρώ.
• Στην φορολογία εισοδήματος το κέρδος από την πώληση του αυτοκινήτου αυτού είναι : 12.000 – 9.0000 – 2.000 – 500 – 200 = 300 ευρώ.

Σε περίπτωση κατά την οποία, στα προηγούμενα παραδείγματα παράδοσης αγαθών με το καθεστώς του περιθωρίου κέρδους, προέκυπτε αρνητική διαφορά (αρνητικό περιθώριο) δηλαδή ζημία  (τιμή πώλησης < τιμής αγοράς), η αρνητική αυτή διαφορά δεν συμψηφίζεται με θετική διαφορά που πιθανόν πραγματοποιεί ο ίδιος μεταπωλητής Α από παραδόσεις άλλων αγαθών ούτε μεταφέρεται για συμψηφισμό σε επόμενη φορολογική περίοδο.

Ε. Εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία, από επιχείρηση που εμπορεύεται (λιανικώς) μεταχειρισμένα Ι.Χ., από 1.1.2013.

Σύμφωνα με την Αρ. πρωτ.: Δ15Β 1027531 ΕΞ 18.2.2013 απόφαση Υ.Ο. εκδίδονται χειρόγραφες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών (αθεώρητες) ή με τη χρήση Η/Υ με σήμανση από ΕΑΦΔΣΣ, ώστε να αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία της συναλλαγής, κατά τα οριζόμενα στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1104/1995.

Καταχώρηση και ενημέρωση βιβλίων των συναλλαγών περιθωρίου κέρδους.

Στα απλογραφικά και διπλογραφικά  βιβλία για τις απαιτήσεις των δηλώσεων ΦΠΑ  και εισοδήματος τηρούνται ξεχωριστές στήλες  ή λογαριασμοί για αγορές του άρθρου 45 από ιδιώτες και από χώρες της ΕΕ καθώς και για αγορές του κανονικού καθεστώτος. Ομοίως ξεχωριστή παρακολούθηση των πωλήσεων με περιθώριο κέρδους, των εσόδων από περιθώριο κέρδους καθώς και του κανονικού καθεστώτος και του ΦΠΑ.

Στ.Πώς διαβιβάζουν δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA οι Επιχειρήσεις του άρθρου 45 του Ν.2859/2000 Κώδικάς Φ.Π.Α. (περιθωρίου κέρδους);

Οι Επιχειρήσεις του άρθρου 45  διαβιβάζουν στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, τα παραστατικά που εκδίδουν και αφορούν ενδεικτικά την πώληση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και αντικειμένων καλλιτεχνικής συλλεκτικής αξίας, με την παρακάτω σειρά ενεργειών:

1. Η καθαρή αξία του παραστατικού εσόδου που εκδίδεται κατά την πώληση των παραπάνω αγαθών δεν υπόκειται σε Φ.Π.Α. και για το λόγο αυτό η Επιχείρηση – Εκδότης:

• – Διαβιβάζει για συναλλαγές B2B με Τύπο Παραστατικού 1.1 Τιμολόγιο Πώλησης και για συναλλαγές B2C με Τύπο Παραστατικού 11.1 – ΑΛΠ (Απόδειξη Λιανικής Πώλησης).
• – Το συνολικό ποσό της καθαρής αξίας πώλησης διαβιβάζεται με μία γραμμή σύνοψης και χαρακτηρισμό εσόδων π.χ. 1.1 Έσοδα από Πώληση Εμπορευμάτων (+) / (-).
• – Χαρακτηρισμός Φ.Π.Α. κατ. 7 με 0% και απαλλαγή Φ.Π.Α. εμπεριεχόμενος – άρθρο 45 του Κώδικα ΦΠΑ, χωρίς να συσχετίζεται με κωδικό της Περιοδικής Φ.Π.Α.
• – Χαρακτηρισμός Ε3 για συναλλαγές χονδρικής B2B με Ε3_Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών – κωδ. 561[Σύνολο]_Χονδρικές – Επιτηδευματιών (κωδ._001) και για συναλλαγές λιανικής B2C με Ε3_Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών – κωδ. 561[Σύνολο]_Λιανικές – Ιδιωτική Πελατεία (κωδ._003).

2. Η Επιχείρηση – Εκδότης για το ποσό περιθωρίου κέρδους μαζί με το ΦΠΑ το οποίο προκύπτει μετά την αφαίρεση της τιμής αγοράς από την τιμή πώλησης του αγαθού και για σκοπούς απόδοσης του αντίστοιχου ποσού Φ.Π.Α. διαβιβάζει:

• – Τύπο Παραστατικού 11.3 – Απλοποιημένο Τιμολόγιο, είτε για συναλλαγές B2B είτε για συναλλαγές B2C.
• – Το ποσό της καθαρής αξίας περιθωρίου κέρδους μετά την αποφορολόγηση, διαβιβάζεται με την 1η γραμμή σύνοψης και χαρακτηρισμό εσόδων 1.95 Λοιπά Πληροφοριακά Στοιχεία Εσόδων (+) / (-).
• – Χαρακτηρισμός Φ.Π.Α. της 1ης γραμμής σύνοψης π.χ. κατ. 1 με 24% και συσχετίζεται με τον κωδ. 303 της Περιοδικής Φ.Π.Α.
• – Το υπόλοιπο ποσό της καθαρής αξίας από την πώληση του αγαθού, διαβιβάζεται με τη 2η γραμμή σύνοψης και χαρακτηρισμό εσόδων 1.95 Λοιπά Πληροφοριακά Στοιχεία Εσόδων (+) / (-).
• – Χαρακτηρισμός Φ.Π.Α. της 2ης γραμμής σύνοψης κατ. 7 με 0% απαλλαγή Φ.Π.Α. εμπεριεχόμενος – άρθρο 45 του Κώδικα ΦΠΑ και συσχετίζεται με τον κωδ. 349 της Περιοδικής Φ.Π.Α.
• – Και για τις 2 γραμμές σύνοψης δεν διαβιβάζεται Χαρακτηρισμός Ε3

Από τα παραπάνω η Επιχείρηση – Εκδότης στην 1η περίπτωση διαβιβάζει τα εν λόγω δεδομένα με την έκδοση φορολογικού στοιχείου ήτοι τιμολόγιο ή απόδειξη λιανικής πώλησης μόνο για σκοπούς Ε3, και στη 2η περίπτωση με τη διενέργεια λογιστικής εγγραφής, μόνο για σκοπούς Φ.Π.Α..

1. Ο Λήπτης του παραστατικού της 1ης περίπτωσης χαρακτηρίζει το παραστατικό που λαμβάνει ως εξής:

• – Χαρακτηρισμός εξόδων π.χ. με 2.1 Αγορές Εμπορευμάτων (-) / (+),
• – Χαρακτηρισμός Φ.Π.Α. με κατ. 0% και δεν συσχετίζεται με τον κωδικό της Περιοδικής Φ.Π.Α.
• – Χαρακτηρισμός Ε3_Αγορές εμπορευμάτων χρήσης (καθαρό ποσό) Δ2, “Εμπορική Δραστηριότητα” – κωδ.102[ΕΔ]_Χονδρικές (κωδ._001)

Για την 2η περίπτωση δεν υφίσταται χαρακτηρισμός Λήπτη καθώς το περιθώριο κέρδους του Εκδότη δεν αφορά τον Λήπτη.

Παράδειγμα :

Σύνολο παραστατικού 15.000 το οποίο αναλύεται :

Χωρίς ΦΠΑ 13.000

Περιθώριο κέρδους 1.612,90

ΦΠΑ 24% περιθ. κέρδoυς 387,10

Σύνολο 15.000

A Εκδότης :

Με παραστατικό 1.1 Τιμολόγιο Πώλησης ή 11.1 ΑΛΠ (Απόδειξη Λιανικής Πώλησης) με το σύνολο της αξίας πώλησης 15.000€ η οποία διαβιβάζεται με χαρακτηρισμό 1.1 Έσοδα από Πώληση Εμπορευμάτων και Ε3_561_001 ή Ε3_561_003 και χαρακτηρισμό ΦΠΑ κατ.7 με 0% απαλλαγή ΦΠΑ αρθρ.45.

Με παραστατικό 11.3 Απλοποιημένο Τιμολόγιο με:

α) 1η γραμμή «Περιθώριο κέρδους» με αξία 1.612,90€ (αξία πώλησης – αξίας αγοράς), η οποία αποφορολογείται και διαβιβάζεται με χαρακτηρισμό 1.95 Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία χωρίς χαρακτηρισμό Ε3 , χαρακτηρισμός ΦΠΑ κατ. 1 με 24% 387,10

Και

β) 2η γραμμή «Υπόλοιπο αξίας πώλησης» με αξία 13.000€ (αξία πώλησης – περιθώριο κέρδους), χαρακτηρισμός ΦΠΑ κατ.7 με 0% η οποία διαβιβάζεται με χαρακτηρισμό 1.95 Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία και χωρίς χαρακτηρισμό Ε3.

Β. Λήπτης :

Με παραστατικό 2.1 Αγορές εμπορευμάτων 15.000 , Χαρακτηρισμός Φ.Π.Α. με κατ. 0%, Χαρακτηρισμός Ε3_Αγορές εμπορευμάτων χρήσης (καθαρό ποσό) Δ2, “Εμπορική Δραστηριότητα” – κωδ.102[ΕΔ]_Χονδρικές (κωδ._001) 15.000. 

Πηγή  Oenet