ΜΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΜΑ ΚΡΑΤΗ

Πολλές φορές έχουμε επισημάνει τις αλλαγές που έχουν επιφέρει στους φορολογικούς ελέγχους οι συμβάσεις για φορολογική συνδρομή που έχουν υπογραφεί από το Ελληνικό κράτος και την ΑΑΔΕ με τα άλλα κράτη της Ευρώπης και όχι μόνο.

Κάποιοι φορολογούμενοι δεν έχουν κατανοήσει όμως ότι πλέον ο «μεγάλος αδελφός» καραδοκεί σε κάθε συναλλαγή που κάνουμε μέσω του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ειδικά στις 82 χώρες που έχουν υπογράψει την διεθνή σύμβαση για ανταλλαγή τραπεζικών , επιχειρηματικών και φορολογικών πληροφοριών.

ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΜΑ ΚΡΑΤΗ  

Τα κριτήρια για τα μη συνεργάσιμα κράτη ή τα κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς καθορίζονται από το άρθρο 65 του Ν.4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος – ΚΦΕ)
“Κράτη μη συνεργάσιμα στο φορολογικό τομέα και κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς”

Σύμφωνα , λοιπόν, με το σχετικό άρθρο:

1. Κράτος για την εφαρμογή του παρόντος κεφαλαίου νοείται το κράτος ή η περιοχή δικαιοδοσίας ή η υπερπόντια χώρα ή το έδαφος που τελεί υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης κατά την έννοια του διεθνούς δικαίου.

2. Σύμβαση διοικητικής συνδρομής, για την εφαρμογή Κ.Φ.Ε. νοείται η διεθνής σύμβαση που επιτρέπει την ανταλλαγή όλων των πληροφοριών, που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας των συμβαλλόμενων μερών.

3. Μη συνεργάσιμα κράτη είναι εκείνα που δεν είναι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατάστασή τους, σχετικά με τη διαφάνεια και την ανταλλαγή των πληροφοριών σε φορολογικά θέματα, έχει εξεταστεί από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) και δεν έχει χαρακτηριστεί “ως σε μεγάλο βαθμό συμμορφούμενη”, και τα οποία:
α) δεν έχουν συνάψει και δεν εφαρμόζουν με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής στο φορολογικό τομέα ή δεν έχουν υπογράψει την Κοινή Σύμβαση Συμβουλίου της Ευρώπης – ΟΟΣΑ για αμοιβαία διοικητική συνδρομή σε φορολογικά θέματα και
β) δεν έχουν δεσμευθεί για αυτόματη ανταλλαγή χρηματοοικονομικών πληροφοριών με έναρξη το έτος 2018, το αργότερο.

4. Τα μη συνεργάσιμα κράτη καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ύστερα από τη διαπίστωση των προϋποθέσεων της προηγούμενης παραγράφου και περιλαμβάνονται σε κατάλογο που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο κατάλογος δημοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έτους ως εξής:
α) Αφαιρούνται τα κράτη που μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης έχουν συνάψει και εφαρμόζουν με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής.
β) Προστίθενται τα κράτη που:
     -αα) ενώ έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, οι διατάξεις της εν λόγω σύμβασης ή η εφαρμογή τους δεν επέτρεψαν στην ελληνική φορολογική διοίκηση να λάβει τις        πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή των διατάξεων της φορολογικής νομοθεσίας,
     -ββ) δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, αν και η Ελλάδα είχε προτείνει, πριν την 1η Ιανουαρίου του προηγούμενου έτους, τη σύναψη τέτοιας σύμβασης.
γ) Αφαιρούνται ή προστίθενται τα κράτη που δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα σύμβαση διοικητικής συνδρομής, στα οποία η Ελλάδα δεν είχε προτείνει τη σύναψη τέτοιας σύμβασης πριν την 1η Ιανουαρίου του προηγούμενου έτους και για τα οποία το Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Διαφάνεια και την Ανταλλαγή των πληροφοριών σε φορολογικά θέματα που συστήθηκε με απόφαση του Ο.Ο.Σ.Α. της 17ης Σεπτεμβρίου 2009, θεωρεί ότι αντίστοιχα προβαίνουν ή όχι στην ανταλλαγή όλων των πληροφοριών που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή των φορολογικών νομοθεσιών των συμβαλλόμενων μερών.

5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου σχετικά με τα μη συνεργάσιμα κράτη εφαρμόζονται για αυτά που προστίθενται στον κατάλογο της προηγούμενης παραγράφου, από την 1η Ιανουαρίου του επομένου της δημοσίευσης έτους. Γι’ αυτά που αφαιρούνται από τον κατάλογο, η εφαρμογή των διατάξεων παύει από τη δημοσίευσή του.

6. Για την εφαρμογή των διατάξεων του κεφαλαίου αυτού, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα θεωρείται ότι υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς σε κράτος εκτός της Ελλάδας, όταν η φορολογική κατοικία τους βρίσκεται σε οποιοδήποτε κράτος, ακόμη και σε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν σε αυτό το κράτος:
α) δεν υπόκειται σε φορολογία ή, εάν υπόκειται, δεν φορολογείται εν τοις πράγμασι, ή
β) υπόκειται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδημάτων ή του κεφαλαίου, του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το εξήντα τοις εκατό (60%) του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, ο οποίος θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση κατά την έννοια του άρθρου 6 του ΚΦΕ στην Ελλάδα.

7. Τα κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ύστερα από τη διαπίστωση των προϋποθέσεων της προηγούμενης παραγράφου και περιλαμβάνονται σε κατάλογο που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο κατάλογος δημοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έτους.

Αυτό το τελευταίο βέβαια, δηλαδή η απόφαση για τον καθορισμό των συγκεκριμένων κρατών, τα τελευταία χρόνια δεν έχει σταθερή ημερομηνία έκδοσης. Για παράδειγμα για το 2018 εκδόθηκε η απόφαση Α.1352/19-9-2019, για το 2019 η απόφαση Α.1353/2019 και για το 2020 η απόφαση Α 1186/12-08-2021 (ΦΕΚ Β’ 3852/18-08-2021), για το 2021 η απόφαση Α 1028/07-03-2023 (ΦΕΚ Β’ 1676/20-03-2023).

Με την απόφαση 1028/2023 καθορίζονται τα μη συνεργάσιμα κράτη στο φορολογικό τομέα κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013, δηλαδή κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης, για το φορολογικό έτος 2021:

α/α	Ονομασία στην ελληνική γλώσσα	Ονομασία στην αγγλική γλώσσα
1	Άγιος Μαρτίνος	Sint Maarten
2	Αϊτή	Haiti
3	Ακτή Ελεφαντοστού	Cote d’ Ivoire
4	Αλγερία	Algeria
5	Aνγκουίλα	Anguilla
6	Αντίγκουα και Μπαρμπούντα	Antigua and Barbuda
7	Bανουάτου	Vanuatu
8	Βασίλειο του Λεσότο	Kingdom of Lesotho
9	Βιετνάμ	Vietnam
10	Γκαμπόν	Gabon
11	Γκάνα	Ghana
12	Γουϊάνα	Guyana
13	Γουϊνέα	Guinea
14	Γουατεμάλα	Guatemala
15	Εσουατίνι (έως 30-06-2021)	Eswatini

16	Ιορδανία (έως 30-11-2021)	Jordan
17	Καζαχστάν	Kazahstan
18	Καμπότζη	Cambodia
19	Λευκορωσία	Belarus
20	Κονγκό (Δημοκρατία του)	Congo (Rep. of)
21	Λιβερία	Liberia
22	Μαδαγασκάρη	Madagascar
23	Μαλδίβες	Maldives
24	Μάλι	Mali
25	Μαυριτανία (έως 31-07-2021)	Mauritania
26	Μπαρμπάντος	Barbados
27	Μπενίν	Benin
28	Μποτσουάνα	Botswana
29	Μπουρκίνα Φάσο	Burkina Faso
30	Ναμίμπια (έως 31-03-2021)	Namibia
31	Νίγηρας	Niger
32	Ντομίνικα	Dominica
33	Ονδούρα	Honduras
34	Παλάου	Palau
35	Παναμάς	Panama
36	Παπούα Νέα Γουϊνέα	Papua New Guinea
37	Παραγουάη (έως 31-10-2021)	Paraguay
38	Ρουάντα	Rwanda
39	Σεϋχέλλες	Seychelles
40	Ταϋλάνδη	Thailand
41	Τανζανία	Tanzania
42	Τόγκο	Togo
43	Τρινιδάδ και Τομπάγκο	Trinidad and Tobago
44	Τζιμπουτί	Djibouti
45	Τσάντ	Chad
46	Φιλιππίνες	Philippines

Από τον συνδυασμό των παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013 και του ν. 4153/2013, καθώς και της κατάθεσης στο Θεματοφύλακα της Πολυμερούς Σύμβασης Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΟΣΑ για τη Διοικητική Συνδρομή σε Φορολογικά Θέματα (Convention on Mutual Administrative Assistance in Tax Matters/MAC), μη συνεργάσιμα κράτη (κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης) είναι, αναφορικά με το διάστημα που περιλαμβάνεται στον ακόλουθο πίνακα, και τα εξής:

α/α	Ονομασία στην ελληνική γλώσσα	Ονομασία στην αγγλική γλώσσα	Διάστημα εντός του 2021 κατά το οποίο είναι μη συνεργάσιμο κράτος
1	Εσουατίνι	Eswatini	1.1.2021 – 30.06.2021
2	Ιορδανία	Jordan	1.1.2021 – 30.11.2021
3	Ναμίμπια	Namibia	1.1.2021- 31.03.2021
4	Παραγουάη	Paraguay	1.1.2021- 31.10.2021

Tab content