ΑΛΛΟΔΑΠΟ ΝΠ ΚΑΤΟΧΟΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ

Αλλοδαπή εταιρεία ιδιοκτησίας ή εκμετάλλευσης ακινήτων, υποχρεούται σε εγγραφή στο ΓΕΜΗ;

Αναλυτική Παρουσίαση των Φορολογικών Υποχρεώσεων της Αλλοδαπης Εταιρείας

ΙΩΑΝΝΗΣ  Α. ΚΟΥΤΚΟΥΔΑΚΗΣ, Οικονομολόγος-Φοροτεχνικός

1. Φορολογικές υποχρεώσεις

Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1138/30-6-2015 εγκύκλιο διαταγή παρέχονται πρόσθετες διευκρινίσεις σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος αλλοδαπών εταιρειών ιδιοκτησίας ακινήτου στην Ελλάδα, μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νέου ΚΦΕ (Ν.4172/2013).

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 του ΚΦΔ (Ν.4174/2013), οι οποίες ισχύουν από 1/1/2014, κάθε πρόσωπο συμπεριλαμβανομένου και του αλλοδαπού νομικού προσώπου, με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεούται να τηρεί βιβλία και στοιχεία…

Για τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα, χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, τα οποία διαθέτουν ακίνητα στην Ελλάδα, τόσο από τις προϊσχύουσες διατάξεις του ΚΦΑΣ όσο και από τις ισχύουσες διατάξεις των ΕΛΠ, δεν προκύπτει υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων.

Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1003/31-12-2014 εγκύκλιο διαταγή με θέμα την «Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του N. 4308/2014 (ΦΕΚ Α΄ 251) περί των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις», ορίζεται ότι:

«1.2.3 Επισημαίνεται ότι από τις διατάξεις του παρόντος νόμου δεν προκύπτει υποχρέωση εφαρμογής των ρυθμίσεων αυτού για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις που δεν αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και οι οποίες με τις διατάξεις του ΚΦΑΣ ήταν υπόχρεες στην τήρηση βιβλίων. Δηλαδή, πλέον δεν προκύπτει υποχρέωση εφαρμογής του παρόντος νόμου, και ιδίως υποχρέωση τήρησης λογιστικών βιβλίων και σύνταξης χρηματοοικονομικών καταστάσεων, για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις που δεν αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και οι οποίες: …

β) ανεγείρουν ακίνητο κυριότητάς τους εντός της Ελληνικής επικράτειας ή πραγματοποιούν σε τέτοιο ακίνητο προσθήκες ή επεκτάσεις.

Συνεπώς, από την 1η Ιανουαρίου 2015 τα πρόσωπα αυτά παύουν να έχουν τις αναφερόμενες υποχρεώσεις που άλλως προκύπτουν από αυτό το νόμο. Οίκοθεν νοείται ότι εάν οι επιχειρήσεις αυτές θεωρηθεί ότι αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, θα έχουν υποχρέωση τήρησης του Ν.4308/2014».

Επειδή όμως από 1/1/2014 το εισόδημα που αποκτούν στην Ελλάδα τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα από ακίνητη περιουσία αποτελεί πλέον για την φορολογία εισοδήματος εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το εάν αποκτούν ή όχι μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας, τα πρόσωπα αυτά ιδιοκτησίας ακινήτου, εφόσον αποκτούν εισόδημα από την ενοικίαση του ακινήτου αυτού, από την ημερομηνία αυτή και μετά είναι υπόχρεα σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.

Για τον υπολογισμό, από 1/1/2014 και μετά, των φορολογικών αποσβέσεων των ακινήτων στην Ελλάδα των πιο πάνω προσώπων και λόγω της αλλαγής του τρόπου διενέργειας των αποσβέσεων από τα πρόσωπα αυτά, δεδομένου ότι πλέον το εισόδημά τους από ακίνητη περιουσία αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 47 του Ν.4172/2013 , λαμβάνεται το κόστος κτήσης ή κατασκευής του ακινήτου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24 του Ν.4172/2013 , ανεξάρτητα από το χρόνο απόκτησης ή κατασκευής αυτού, δηλαδή είτε αυτό αποκτήθηκε / κατασκευάστηκε πριν από την 1/1/2014 είτε μετά την ημερομηνία αυτή. Ως κόστος κτήσης / κατασκευής λαμβάνεται αυτό που προκύπτει από τα τηρούμενα βιβλία, ενώ σε περίπτωση που δεν υπήρχε υποχρέωση τήρησης βιβλίων λαμβάνεται το τίμημα, όπως προκύπτει από τον τίτλο με τον οποίο αποκτήθηκε το σχετικό ακίνητο ή από οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο (παραστατικά, κ.λπ.) σε περίπτωση κατασκευής του ακινήτου. Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό των κατά τα ανωτέρω αποσβέσεων λαμβάνονται υπόψη οι αποσβέσεις που αναλογούν στα προηγούμενα της έναρξης ισχύος του Ν.4172/2013 έτη (διαχειριστικές περιόδους) και θα είχαν πραγματοποιηθεί αν τα εν λόγω πρόσωπα εξέπιπταν φορολογικές αποσβέσεις, υπολογιζόμενες εξωλογιστικά με βάση τους συντελεστές που ίσχυαν κατά τα έτη αυτά (περ. στ΄ παρ.1 άρθρου 31 Ν.2238/1994 ), ώστε το συνολικό ποσό των φορολογικών αποσβέσεων να μην υπερβαίνει το κόστος κτήσης / κατασκευής του ακινήτου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 24 του Ν.4172/2013 και την ΠΟΛ. 1073/31-3-2015 εγκύκλιό.

Κατά τα λοιπά ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1073/2015 εγκύκλιο, με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 24 του Ν.4172/2013 περί φορολογικών αποσβέσεων των πάγιων περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων.

Για την ένταξη σε κατηγορία τήρησης βιβλίων των ανωτέρω προσώπων όσον αφορά την φορολογική περίοδο 2014 εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΚΦΑΣ και από 1/1/2015 οι διατάξεις των ΕΛΠ. Έτσι από 1/1/2014 έως 31/12/2014 αυτά που έχουν τη μορφή ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ εντάσσονται σε διπλογραφικά βιβλία και τα λοιπά πρόσωπα (προσωπικές εταιρείες) σε τήρηση απλογραφικών βιβλίων.

Από 1/1/2015 και μετά ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, Ετερόρρυθμες κατά μετοχές εταιρείες, καθώς και ΟΕ και ΕΕ των οποίων όλα τα άμεσα ή έμμεσα μέλη είναι είτε οντότητες της περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν.4308/2014 (ΑΕ, ΕΠΕ, κ.λπ.), είτε άλλες οντότητες συγκρίσιμου νομικού τύπου με τις οντότητες της περίπτωσης αυτής, εφαρμόζουν για την τήρηση των λογιστικών τους αρχείων το διπλογραφικό λογιστικό σύστημα (διπλογραφικά βιβλία). Τα λοιπά πρόσωπα εντάσσονται στις οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 του Ν.4308/2014 και επομένως σε τήρηση βιβλίων (απλογραφικά ή διπλογραφικά) με βάση τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 2 (κύκλος εργασιών 1.500.000 ευρώ).

3. Η υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 68 του Ν.4172/2013 περί ΚΦΕ υφίσταται υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ΝΠ, ακόμα και αν αυτά δεν αποκτούν εισόδημα ( ΠΟΛ. 1060/19-3-2015 ). Σε περίπτωση που μεταξύ της Ελλάδος και της χώρας του αλλοδαπού ΝΠ που αποκτά εισόδημα από ακίνητα υφίσταται ΣΑΔΦ, τα αναφερόμενα στην σύμβαση υπερισχύουν του Ελληνικού φορολογικού δικαίου και η φορολόγηση του ΝΠ θα γίνει όχι σύμφωνα με τον Ν.4172/2013, αλλά σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στη ΣΑΔΦ. Ανεξάρτητα της ύπαρξης ή όχι ΣΑΔΦ, το εισόδημα από ακίνητα των ΝΠ αλλοδαπής αποτελούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Από τα ακαθάριστα έσοδα των πιο πάνω αλλοδαπών ΝΠ, εκπίπτουν οι δαπάνες των άρθρων 22 και 23 του Ν.4172/2013 και της ΠΟΛ. 1113/2015 εγκυκλίου διαταγής. Από την 1/1/2014 εκπίπτουν κανονικά οι αποσβέσεις σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν. 4172/2013 .

4. Η ιδιοχρησιμοποίηση των ακινήτων των νομικών προσώπων

Με την απόφαση με Αρ. Πρωτ.: ΔΕΑΦ Β 1042299 ΕΞ 2016/17-03-2016 με θέμα «Προσδιορισμός αντικειμενικής αξίας για τον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων από την ιδιοχρησιμοποίηση γης και ακινήτων για το φορολογικό έτος 2015» ορίζεται ότι: «2. Με την ΠΟΛ.1069/23-03-2015 εγκύκλιο, με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 39 και 40 του Ν.4172/2013 , διευκρινίστηκε μεταξύ άλλων, ότι το εισόδημα που τεκμαίρεται από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση γης ή ακινήτου υπόκειται σε φορολογία στο όνομα του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, χωρίς καμία εξαίρεση για αυτό που προκύπτει από την ιδιοχρησιμοποίηση βιομηχανοστασίων, ξενοδοχείων, κλπ., ενώ ειδικά για την περίπτωση της ιδιοχρησιμοποίησης εκπίπτει, κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα των παραπάνω νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, το τεκμαρτό μίσθωμα κατά το μέτρο που δεν υπερβαίνει το τρία τοις εκατό (3%) επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης η΄ του άρθρου 23 του ΚΦΕ. Το αποτέλεσμα του ανωτέρω χειρισμού στη περίπτωση της ιδιοχρησιμοποίησης γης ή ακινήτου είναι φορολογικά αδιάφορο για τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες.

5. Ο ειδικός φόρος επί ακινήτων

Σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 1 του Ν.3091/2002 , τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες της παρ. 3 του άρθρου 51Α του παλαιού ΚΦΕ (Ν.2238/1994), που έχουν εμπράγματα δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητα τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα, καταβάλλουν ειδικό ετήσιο φόρο, όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 15 του Ν.3091/2002 , όπως τροποποιήθηκε με το Ν.3842/2010 με συντελεστή 15% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Με την παρ. 3 του άρθρου 17 του Ν.3091/2002 , όπως ισχύει, ορίζεται ότι:

«υποχρέωση υποβολής δήλωσης ειδικού φόρου επί των ακινήτων έχουν:

α) Οι νομικές οντότητες και τα νομικά πρόσωπα που είναι υπόχρεα στο φόρο σύμφωνα με το άρθρο 15 του νόμου αυτού».

Η δήλωση υποβάλλεται μέχρι 20 Μαΐου εκάστου έτους ( παρ. 6 άρθρου 17 Ν.3091/2002 και άρθρο 15 του Ν.4223/2013 (Α΄ 287), για την προθεσμία καταβολής) καθώς και η ΠΟΛ.1096/28-4-2015 .

Σύμφωνα με τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 15 του Ν. 3091/2002 , ορίζεται ότι:

«3. Εξαιρούνται από τις διατάξεις της παρ. 1, εφόσον έχουν την έδρα τους σύμφωνα με το καταστατικό τους στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

α) Ανώνυμες εταιρείες που έχουν ονομαστικές μετοχές μέχρι φυσικού προσώπου ή που δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα που τις κατέχουν και με την προϋπόθεση ότι τα φυσικά πρόσωπα έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα. Ανώνυμες εταιρείες, με ανώνυμες μετοχές, εφόσον το σύνολο των μετοχών τους καταλήγει σε εταιρείες, οι μετοχές των οποίων βρίσκονται σε διαπραγμάτευση σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά.

β) Εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, εφόσον τα εταιρικά μερίδια ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα ή εφόσον δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα στα οποία ανήκουν οι εταιρείες οι οποίες συμμετέχουν και με την προϋπόθεση ότι τα φυσικά πρόσωπα έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα.

γ) Προσωπικές εταιρείες, εφόσον οι εταιρικές μερίδες ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα ή εφόσον δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα στα οποία ανήκουν οι εταιρείες οι οποίες συμμετέχουν και με την προϋπόθεση ότι τα φυσικά πρόσωπα έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα.

4. Εξαιρούνται από την υποχρέωση της παρ. 1 εταιρείες που έχουν την έδρα τους, σύμφωνα με το καταστατικό τους, σε τρίτη χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συντρέχουν οι αναφερόμενες στην παρ. 3 υπό στοιχεία α΄, β΄ και γ΄ περιπτώσεις, εφόσον η καταστατική τους έδρα δεν βρίσκεται σε κράτη μη συνεργάσιμα σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις για τα κράτη αυτά του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Για εταιρείες των οποίων οι μετοχές βρίσκονται σε διαπραγμάτευση σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά, απαιτείται βεβαίωση οργανωμένης χρηματιστηριακής αγοράς, από την οποία προκύπτει ότι οι μετοχές της εταιρείας βρίσκονται σε διαπραγμάτευση.

Τέλος, με τις ΠΟΛ.1114/17-5-2011 , ΠΟΛ.1053/13-5-2016 και ΠΟΛ.1093/14-6-2010 καθώς και με τις 1056/19-4-2017 και 1059/19-4-2017 εγκύκλιες διαταγές, ορίστηκαν τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την εξαίρεση των νομικών προσώπων από τον ειδικό φόρο επί των ακινήτων, σύμφωνα με το άρθρο 15 του N.3091/2002 (ΦΕΚ A΄330), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 57 του N.3842/2010 (ΦΕΚ Α΄ 58) και τροποποιήθηκε με το άρθρο 24 του N. 3943/2011 (ΦΕΚ Α΄ 66). Περαιτέρω, με το άρθρο 15 του Ν.4223/2013 προσδιορίσθηκε η προθεσμία καταβολής του ειδικού φόρου επί των ακινήτων.

Να σημειώσουμε ότι όσον αφορά τις Ανώνυμες Εταιρείες και τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης καθώς και νομικές οντότητες και νομικά πρόσωπα των περιπτώσεων γ΄ και στ΄ της παρ. 2 του άρθρου 15 του Ν.3091/2002 , καθώς και αυτά της περίπτωσης δ΄ της παρ.3 του ίδιου νόμου , υποχρέωση υποβολής δήλωσης ανεξάρτητα της φορολογικής υποχρέωσης, έχουν σύμφωνα με το άρθρο 17, εφόσον ως σκοπό σύμφωνα με το καταστατικό τους, έχουν την αγορά, διαχείριση, επένδυση και εκμετάλλευση ακινήτων.

Η δήλωση ειδικού φόρου επί ακινήτων υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου από το υπόχρεο νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, όπως αυτά ορίζονται στην παρ. 3 του άρθρου 17 του Ν.3091/2002 , το οποίο απαιτείται να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του Taxisnet.

6. Η επιβολή τέλους επιτηδεύματος

Με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 31 του Ν.3986/2011 (ΦΕΚ A΄ 152) ορίζεται, ότι οι επιτηδευματίες και οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον τηρούν βιβλία Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας του ΚΒΣ (σήμερα απλογραφικά ή διπλογραφικά), υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΠΟΛ. 1167/2-8-2011 εγκυκλίου διαταγής με θέμα «Διαδικασία για τη βεβαίωση και είσπραξη της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα, της έκτακτης εισφοράς σε αντικειμενικές δαπάνες και του τέλους επιτηδεύματος, που προβλέπονται με τις διατάξεις των άρθρων 29 , 30 και 31 αντίστοιχα του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ Α΄ 152). Λοιπά θέματα για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων», ορίζεται ότι:

«`Αρθρο 3 Επιβολή τέλους επιτηδεύματος ( άρθρο 31 Ν.3986/2011 )

1. Για την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος σε όσους φορολογούμενους ασκούν επιτήδευμα ή επάγγελμα, στα πρόσωπα της παρ. 4 του άρθρου 2 του ΚΦΕ (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς, καθώς και κοινοπραξίες της παρ. 2 του άρθρου 2 του ΚΒΣ – ΠΔ 186/1992, ΦΕΚ Α΄ 84) – και της παρ. 1 του άρθρου 101 του ΚΦΕ (ΑΕ, ΕΠΕ, δημόσιες, δημοτικές, κοινοτικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς, υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών) εκδίδεται από τη ΓΓΠΣ με βάση τα στοιχεία που διαθέτει, εκκαθαριστικό σημείωμα υπολογισμού για το τέλος επιτηδεύματος οικονομικού έτους 2011 (διαχειριστική περίοδος 2010), αντίγραφο του οποίου αποστέλλεται στον υπόχρεο κατά τα οριζόμενα στη παρ. 1 άρθρου 4 της παρούσας απόφασης…»

7. Υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας

Ένα αλλοδαπό υποκατάστημα δεν διαθέτει ανεξάρτητη ή χωριστή νομική προσωπικότητα από τη μητρική του εταιρεία. Από νομικής και οργανωτικής απόψεως, αποτελεί μέρος της μητρικής εταιρείας και συνεπώς υπόκειται στους νόμους που ρυθμίζουν την λειτουργία της. Κατά συνέπεια η νομική μορφή θα είναι η ίδια με την μητρική εταιρεία.

Τα αλλοδαπά υποκαταστήματα φορολογούνται για τα επιχειρηματικά τους κέρδη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν.4172/2013 περί ΚΦΕ, τα δε φορολογηθέντα κέρδη μεταφέρονται στη μητρική εταιρεία χωρίς κάποια παρακράτηση φόρου με τα μέχρι σήμερα υφιστάμενα.

Υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας στην Ελλάδα μπορεί να ιδρυθεί ύστερα από έγκριση μέσω ΓΕΜΗ, σύμφωνα με τα άρθρα 50, 50α & 50β του Ν.2190/1920 .

Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν είναι τα εξής:

1. Απόφαση της αλλοδαπής εταιρείας για ίδρυση υποκαταστήματος στην Ελλάδα προσδιορίζοντας τον σκοπό, την έδρα και την επωνυμία του υποκαταστήματος.
2. Καταστατικό της αλλοδαπής εταιρείας, όπως ισχύει κατά την χρονική περίοδο της αίτησης με θεώρηση από την αρμόδια αρχή της έδρας της.
3. Βεβαίωση της αρμόδιας αρχής της χώρας της έδρας της ότι η εταιρεία δεν διαλύθηκε ούτε ανακλήθηκε η άδεια σύστασής της.
4. Βεβαίωση για τα πρόσωπα που εκπροσωπούν την αλλοδαπή εταιρεία στην έδρα της.
5. Τον αριθμό μητρώου καταχωρήσεως της εταιρείας (registration number) στην έδρα της. Εξαιρούνται οι εταιρείες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που το δίκαιο της χώρας τους δεν προβλέπει την καταχώριση σε μητρώο.
6. Βεβαίωση αρμόδιας αρχής για το καταβλημένο κεφάλαιο της αλλοδαπής εταιρείας, όταν πρόκειται για εταιρείες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
7. Συμβολαιογραφική ή Προξενική πράξη διορισμού πληρεξουσίου αντιπροσώπου και αντίκλητου της εταιρείας στην Ελλάδα, που μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο.
8. Βεβαίωση ΕΕΑ για την προέγκριση της Επωνυμίας ή / και του Διακριτικού Τίτλου του υποκαταστήματος.
9. Αίτηση που υπογράφεται ενώπιον της Υπηρεσίας ΓΕΜΗ, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών, είτε από τον διορισθέντα πληρεξούσιο αντιπρόσωπο και αντίκλητο, είτε από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του (με απλή εξουσιοδότηση, στην οποία είναι θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του).
10. Έντυπο Μ3 (του υποκαταστήματος) προς έλεγχο.

8. Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων

Από το έτος 2014 και για κάθε επόμενο έτος επιβάλλεται Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) στα δικαιώματα της παρ. 2 του Ν.4223/2013, σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους (Ν. 4223/2013 ΦΕΚ Α΄287). Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα της πλήρους κυριότητας, της ψιλής κυριότητας, της επικαρπίας, της οίκησης και της επιφάνειας επί του ακινήτου.

Τα δικαιώματα επί των οποίων επιβάλλεται ο ΕΝΦΙΑ ετησίως είναι αυτά που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, ανεξάρτητα από μεταβολές που τυχόν επέρχονται κατά τη διάρκεια του έτους αυτού και ανεξάρτητα από τη μεταγραφή του τίτλου κτήσης.

Υποκείμενο του ΕΝΦΙΑ είναι κάθε πρόσωπο ή οντότητα ως ανωτέρω, ανάλογα με το δικαίωμα και το ποσοστό του. Συνεπώς και τα ακίνητα των αλλοδαπών εταιρειών ακινήτων, υπάγονται στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).

9. Επίλογος

Από όλα τα ανωτέρω γίνεται κατανοητό πως το θέμα «ακίνητο αλλοδαπής εταιρείας» είναι πολυπαραγοντικό, εφάπτεται βασικών διατάξεων της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, αλλά περαιτέρω υπερισχύουν εφόσον υπάρχουν υφιστάμενες Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας που έχει μέχρι σήμερα υπογράψει η χώρα μας. Το νομοθετικό πλαίσιο αλλά και οι συνθήκες τις αγοράς συνεχώς μεταβάλλονται, συνεπώς θεωρούμε ότι θα επανέλθουμε σύντομα για το συγκεκριμένο θέμα με τα τυχόν νέα τεκταινόμενα.

ΣΛΟΤ 2766/2020 – Εκμετάλλευση ακινήτου από υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας, στην χώρα μας

Αθήνα, 22.12.2020
Αριθμ. Πρωτ.: 2766 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

 
ΘΕΜΑ : Εκμετάλλευση ακινήτου από υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας, στην χώρα μας

ΕΡΩΤΗΜΑ
Θα θέλαμε να μας διευκρινίσετε τι ισχύει σχετικά με ακίνητα τα οποία αποκτά εταιρεία με έδρα το εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, αλλοδαπή εταιρεία έχει αγοράσει ακίνητο στην Ελλάδα, με σκοπό την εκμετάλλευσή του. Το τίμημα το κατέβαλε η αλλοδαπή εταιρεία απευθείας. Μετά την ολοκλήρωση της αγοράς, η αλλοδαπή εταιρεία προχώρησε στην έναρξη υποκαταστήματος στην Ελλάδα.

Τα ερωτήματα είναι τα εξής:
1. Τα ακίνητα θα τα εκμεταλλεύεται το ελληνικό υποκατάστημα. Τότε, το ακίνητο θεωρείται ιδιοκτησία του υποκαταστήματος;

2. Τι λογιστικές εγγραφές πρέπει να γίνουν;

3. Εφόσον δεν θεωρηθεί ως ιδιοκτησία του υποκαταστήματος, τι χρειάζεται ως αποδεικτικό που να αποδεικνύει ότι ανήκει στο υποκατάστημα;

4. Τι ισχύει για τις αποσβέσεις; Υπάρχει η δυνατότητα το υποκατάστημα να καταχωρεί τις αποσβέσεις των ακινήτων που εκμεταλλεύεται είτε του ανήκει το ακίνητο, είτε ανήκει στην αλλοδαπή εταιρεία και με ποιον τρόπο;

5. Πώς θα απεικονίζονται λογιστικά οι συναλλαγές μεταξύ του υποκαταστήματος και του Κεντρικού;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η αλλοδαπή εταιρεία του ερωτήματος προβαίνει στην αγορά ακινήτου στην Ελλάδα. Εν συνεχεία, μετά την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών απόκτησης του ακινήτου, προχώρησε στην ίδρυση υποκαταστήματος στην χώρα μας. Επειδή η αγορά του ακινήτου προηγήθηκε της ίδρυσης του υποκαταστήματος, το κόστος απόκτησής του θα καταχωριστεί στα βιβλία της αλλοδαπής εταιρείας, βάσει του τηρούμενου λογιστικού συστήματος της χώρας που βρίσκεται η έδρα της.

Το υποκατάστημα μίας αλλοδαπής εταιρείας θεωρείται, για σκοπούς φορολογίας, μόνιμη εγκατάσταση (άρθρο 6, ΚΦΕ). Μόνιμη εγκατάσταση, σε κάθε περίπτωση, ορίζεται ως ο καθορισμένος τόπος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Ωστόσο, το υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας που λειτουργεί στην χώρα μας, δεν συνιστά ανεξάρτητη ή διακριτή νομική προσωπικότητα από αυτήν της έδρας, ανεξαρτήτως των υποχρεώσεων που απορρέουν από το εσωτερικό μας δίκαιο (βλέπε: νόμος 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις», άρθρα 98 έως και 1011 & ν. 3419/2005, Γ.Ε.Μ.Η.).

Συνεπώς, τόσο από νομική, όσο και από οργανωτική άποψη, το υποκατάστημα αλλοδαπής αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εταιρείας που εδρεύει στην άλλη χώρα και υπό αυτήν την έννοια, διαθέτει ενιαία περιουσιακά στοιχεία, τα οποία υπόκεινται στο νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει την λειτουργία της, στην χώρα που βρίσκεται η έδρα.

Περαιτέρω, η διοίκηση της αλλοδαπής εταιρείας (έδρα) μπορεί να αποφασίσει την μεταφορά περιουσιακών στοιχείων στο υποκατάστημα που ιδρύθηκε σε άλλη χώρα, με σκοπό την κάλυψη των λειτουργικών ή οργανωτικών αναγκών του, στο πλαίσιο υλοποίησης επιχειρηματικών σχεδίων. Οι μεταφορές αυτές, κατά την γνώμη μας, δεν συνιστούν πράξεις μεταβίβαση κυριότητας των στοιχείων αυτών, σε άλλη οικονομική οντότητα.

Το υποκατάστημα αλλοδαπής που λειτουργεί στην χώρα μας με ελληνικό ΑΦΜ, επιλέγει υποχρεωτικά την λογιστική αυτοτέλεια (ν. 4308/2014) για την καταχώριση των οικονομικών του πράξεων. Οι πραγματοποιούμενες συναλλαγές μεταξύ της έδρας και του υποκαταστήματος θα παρακολουθούνται στον λογαριασμό 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου με τα υποκαταστήματα» (Ε.Γ.Λ.Σ.) ή στον λογαριασμό 81 «Δοσοληπτικοί λογαριασμοί υποκαταστημάτων αυτοτελούς παρακολούθησης» (Ε.Λ.Π.). Το υποκατάστημα αλλοδαπής δεν έχει ίδιο κεφάλαιο, υπό την έννοια ότι δεν έχει αυτόνομη υπόσταση, αλλά χρηματοδοτείται απευθείας από το κεντρικό.

Με βάση τα ανωτέρω, το κόστος απόκτησης του ακινήτου θα μεταφερθεί στα βιβλία του υποκαταστήματος, με χρέωση του σχετικού κονδυλίου σε υπολογαριασμό του: 11 «Κτήρια-Εγκαταστάσεις κτηρίων-Τεχνικά έργα» (Ε.Γ.Λ.Σ.) ή του: 12 «Κτήρια-Τεχνικά έργα» (Ε.Λ.Π.) και πίστωση σε υπολογαριασμό του 48 ή του 81, κατά περίπτωση, ως άνω2.

Λογιστικές και φορολογικές αποσβέσεις θα διενεργούνται από το υποκατάστημα (επί της αξίας των κτισμάτων).

Για θέματα Φορολογίας και Φορολογικής Διαδικασίας, αρμόδιες να απαντήσουν είναι οι αντίστοιχες Διευθύνσεις του Υπουργείου Οικονομικών.

ΤΑ ΜΕΛΗ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

1Μετά την ψήφιση του ν. 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις», το πλαίσιο λειτουργίας των υποκαταστημάτων αλλοδαπής ρυθμίζεται αποκλειστικά και μόνο από τα άρθρα 98 έως και 101 του νόμου αυτού. Ταυτοχρόνως, σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 1, του ίδιου νόμου ορίζεται ότι:
«1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται:
α. Τα άρθρα 57 , 58 και 59 του ν. 3190/1955 (περί ΕΠΕ).
β. Η παράγραφος 5 του άρθρου 170 και τα άρθρα 172 , 173 , 174 και 175 του ν. 4548/2018 (περί ΑΕ).
γ. Το άρθρο 42 του Εμπορικού Νόμου.»
2Για την λειτουργία των δοσοληπτικών λογαριασμών μεταξύ κεντρικού – υποκαταστήματος (48 ή 81), βλέπε Γνωμοδότηση ΣΛΟΤ 2078/2019.

Taxheaven.gr

ΣΛΟΤ 637/2016 

Αθήνα, 17.05.2016
Αριθμ. Πρωτ.: 637 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 637/2016

Θέμα: Ερώτημα για αλλοδαπή εταιρεία.

ΕΡΩΤΗΜΑ

Αλλοδαπή εταιρεία ιδιοκτησίας ακινήτων αποκτά τεκμαρτό εισόδημα στην Ελλάδα από ιδιόχρηση ή και από δωρεάν παραχώρηση της ακίνητης περιουσίας της.

Έπειτα από την έκδοση της ΠΟΛ 1138/30-6-2015 ειναι υποχρεη στην τήρηση διπλογραφικών ή απλογραφικών βιβλίων ανάλογα. Όσο αφορά τις εγγραφές έναρξης έχει δοθεί λύση με την απόφαση σας ΣΛΟΤ 1805/2015 .

Τα ερωτήματα είναι τα ακόλουθα:

1. Μία εταιρία αυτής της μορφής που δεν διαθέτει λογαριασμό στην Ελλάδα και κάποιες δαπάνες που προκύπτουν (ΔΕΗ, επισκευές κ.λ.π) πληρώνονται από το λογαριασμό του φορολογικού εκπροσώπου (που του αποστέλλονται με έμβασμα από το εξωτερικό).

Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί λογιστικά αυτή η περίπτωση; Ποιες είναι οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν στο ενδιάμεσο και στο τέλος της χρήσης;

2. Στην περίπτωση που η εταιρία αυτής της μορφής διαθέτει τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα και αποστέλλονται από το εξωτερικό εμβάσματα σε αυτόν, είναι σωστή η εφαρμογή της γνωμοδότησης 172/2084/1993 με τη χρήση του λογαριασμού 48 του Ελληνικού Λογιστικού Σχεδίου;

Αν ναι, το υπόλοιπο του λογαριασμού 48 πως αντιμετωπίζεται λογιστικά στο τέλος της χρήσης (πώς κλείνει ή και πώς μεταφέρεται -αν και εφόσον- στην επόμενη χρήση);

Και πώς αντιμετωπίζονται λογιστικά οι ζημίες που δημιουργούνται στη χρήση (θα συσσωρεύονται συνεχώς) αφού υπάρχουν μόνο τεκμαρτά έσοδα;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

1. Σχετικά με το πρώτο ερώτημα, γίνεται χρέωση των επί μέρους λογαριασμών εξόδων με πίστωση του λογαριασμού του εκδότη του παραστατικού. Κατά την εξόφλησή τους γίνεται χρέωση του λογαριασμού του εκδότη του παραστατικού με πίστωση του προσώπου που εξόφλησε τα εν λόγω έξοδα.
2. Στη δεύτερη περίπτωση χρεώνεται ο λογαριασμός καταθέσεων με πίστωση του λογαριασμού του προσώπου που διενεργεί τα εμβάσματα των χρημάτων.
3. Οι ανεξόφλητες στο τέλος της χρήσης υποχρεώσεις, μεταφέρονται στην επόμενη χρήση.
4. Από λογιστικής απόψεως οι ζημίες που προκύπτουν σε κάθε περίοδο σωρεύονται στα αποτελέσματα εις νέον.
5. Για τα φορολογικά θέματα που ενδεχομένως προκύπτουν το ΣΛΟΤ δεν έχει αρμοδιότητα.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
ΤΑ ΜΕΛΗ

ΣΛΟΤ 1805/2015  

Αθήνα, 19.10.2015
Αριθμ. Πρωτ.:1805 ΕΞ 

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.  ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)  

ΣΛΟΤ 1805/2015       

ΘΕΜΑ: «ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΕ ΑΛΛΟΔΑΠΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ». 

ΕΡΩΤΗΜΑ 

Αλλοδαπή εταιρία ιδιοκτησίας ακινήτου, αποκτά εισοδήματα στην Ελλάδα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας.Η εν λόγω εταιρία απαλλασσόταν από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων μέχρι την έκδοση της ΠΟΛ.1138/30.6.2015, βάσει της οποίας υποχρεούται αναδρομικά από το 2014, σε τήρηση βιβλίων και μάλιστα διπλογραφικών, δεδομένου ότι έχει το νομικό τύπο «limited». 

Η εταιρία αγόρασε το 2013 ένα ακίνητο, κόστους κτήσης 1.300.000 ευρώ το οποίο εκμισθώνει ως ξενοδοχείο. Η εταιρία δεν διαθέτει τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. Τι πρέπει να απογραφεί στον ισολογισμό έναρξης την 1/1/2014 ώστε να καταστεί δυνατή η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων της χρήσεως 2014, δεδομένου ότι δεν υπάρχει η έννοια του εταιρικού κεφαλαίου.   

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 

Η απογραφή έναρξης της 01.01.2014 πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις της οντότητας, βάσει όλων των διαθέσιμων στοιχείων που προκύπτουν από τα λογιστικά αρχεία που τηρεί.

Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ αξίας περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, αποτελεί την καθαρή θέση έναρξης που αναγνωρίζεται ως κεφάλαιο ή και υπέρ το άρτιο, λαμβάνοντας υπόψη την ισχύουσα νομοθεσία αναφορικά με το ελάχιστο προβλεπόμενο κεφάλαιο για τον νομικό τύπο της οντότητας.

Σε περίπτωση που ο τύπος της οντότητας δεν απαιτεί τυπικά την ύπαρξη «μετοχικού κεφαλαίου» ή «εταιρικού κεφαλαίου», όλη η διαφορά αναγνωρίζεται ως καθαρή θέση σε λογαριασμό με κατάλληλο τίτλο. 

ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ a